De cannabinoïde cannabinol (CBN) is een van de tientallen werkzame stoffen uit cannabis. De stof komt vooral voor in oude buitenwiet met een hoog THC-gehalte. CBN heeft een aantal eigenschappen die voor bepaalde patiënten erg belangrijk kunnen zijn.
Cannabinol is de eerste werkzame stof uit cannabis die werd ontdekt. Dat gebeurde al aan het einde van de 19e eeuw. Het duurde tot de jaren ’40 totdat CBN synthetisch nagemaakt kon worden. Vanaf dat moment heeft de stof een centrale rol gespeeld in onderzoek naar de werking van cannabis.
Eigenschappen
Cannabinol heeft, net als veel andere stoffen uit cannabis, een pijnstillend effect. Daarnaast heeft cannabinol een ontstekingsremmend effect en kan de stof willekeurige spiersamentrekkingen zoals spasmen en convulsies verminderen. de stof is bovendien uitermate geschikt voor mensen met slaapproblemen. En de stof werkt als anti-oxidant waardoor het bepaalde schade aan het lichaam kan helpen voorkomen.
CBN heeft op zichzelf een heel licht psychoactief effect. Er wordt geschat dat de stof ongeveer 10% van de psychoactieve werking heeft ten opzichte van zijn bekendere broertje THC. Het effect van cannabinol wordt pas echt duidelijk wanneer het tegelijkertijd met THC wordt ingenomen. CBN versterkt namelijk de werking van THC. De combinatie van beide stoffen geeft mensen een sterk stoned en slaperig gevoel: het bekende ‘couch-lock’ effect.
Bijproduct van THC
Cannabisplanten maken zelf geen CBN aan. Toch komt de stof van nature voor op de vrouwelijke bloemen. Cannabinol ontstaat namelijk wanneer THC wordt blootgesteld aan warmte, zonlicht en lucht. Op dat moment start een chemische reactie (oxidatie), die CBN als eindproduct heeft.
Het chemische proces waarin cannabinol ontstaat verklaart direct waarom de stof vooral op relatief sterke buitenwiet, of wiet die al een paar jaar oud is, wordt gevonden. Buitenwiet heeft genoeg tijd om met zonlicht en lucht in contact te komen. Daardoor is er genoeg tijd om cannabinol te laten ontstaan. Planten die maar weinig THC aanmaken, zoals vezelhennep, kunnen om dezelfde reden maar weinig CBN bevatten.
Negatief imago
Wanneer cannabis niet op de juiste manier wordt bewaard, kan tot wel veertig procent van de THC omgezet worden in CBN. Dat gebeurt bijvoorbeeld wanneer cannabis in een open pot in de vensterbank staat. Juist om die reden heeft cannabinol geen goede reputatie bij cannabiskenners. CBN zou synoniem staan voor oude wiet die een groot deel van zijn effect heeft verloren.
Toch is dat negatieve imago niet helemaal terecht. Want hoewel cannabinol niet zo’n sterk psychoactief effect heeft als THC, heeft het wel de kracht om de beleving van de high totaal te veranderen. THC maakt blowers actief en soms zelfs rusteloos. Maar wanneer diezelfde blowers CBN én THC binnenkrijgen, kunnen ze ineens goed ontspannen of slapen.
Onderzoek
Naar CBN is redelijk veel onderzoek gedaan. In de jaren ’40 heeft de stof een centrale rol gespeeld bij het ontdekken van de cannabisreceptoren CB1 en CB2. In de jaren ’70 zijn er zelfs een aantal wetenschappelijke onderzoeken gedaan met menselijke proefpersonen. Daardoor is er veel beter bekend hoe dat bestanddeel van cannabis in het lichaam werkt, dan dat we van vergelijkbare cannabinoïden zoals CBG weten.
Helaas is er nog niet zoveel onderzoek gedaan naar CBN dat de stof als geregistreerd geneesmiddel mag worden gebruikt. Er zijn aanwijzingen dat mensen met slaapproblemen, glaucoom, infecties van multi-resistente bacteriën, spasmen, convulsies en/of stressklachten veel baat kunnen hebben bij wiet met een hoog CBN-gehalte. Maar de werkzaamheid van de stof staat voor de reguliere geneeskunde nog onvoldoende vast. Daarom blijft het voor patiënten voorlopig een kwestie van uitproberen.